Duurzaam groeien: waarom duurzaamheid de meerwaarde en competitiviteit van je onderneming kan versterken

ESG of duurzaamheid wordt vaak geassocieerd met verplichte rapportering, bureaucratische regelgeving en een hoog kostenplaatje. Maar het ESG-kader biedt vooral kansen om toekomstgericht en strategisch naar jouw onderneming te kijken. 

We vroegen Philip Dooms, Partner ESG & Sustainability , om vanuit zijn jarenlange expertise in de industrie te analyseren wat jij als ondernemer écht moet weten over de implementatie van ESG binnen jouw onderneming. 

“Ondanks het grotere bewustzijn bij ondernemers blijft het me verbazen hoeveel er over ESG en duurzaamheid geschreven wordt met de nadruk op het ‘moeten’ rapporteren”, vertelt Philip Dooms. “De focus ligt telkens op verplichtingen, compliance en vooral het afvinken van een to-do-list. Ook de complexiteit van de rapporteringsnormen, het verzamelen van datapunten en de grote kost zijn pistes die het gesprek kapen. Uit mijn ondervinding voelt duurzaamheid bij ondernemers vaak aan als een ‘door Europa opgelegde oefening’. Een oefening die bovendien een hoge complexiteit kent en veel papierwerk met zich meebrengt. 

Daarnaast wordt er vanuit diverse hoeken vaak een soort wollige factor toegevoegd aan het discours dat dogmatisch gepercipieerd wordt en soms zelfs weerstand oproept”, geeft Philip Dooms aan. “De talloze berichten over greenwashing dragen ook niet bij aan de geloofwaardigheid van het duurzaamheidskader. Al deze factoren zorgen toch voor een zekere behoedzaamheid bij ondernemers om een duurzaamheidstraject op te starten.”

“Het is belangrijk voor ondernemers om te weten dat een doeltreffende duurzaamheidsanalyse en transitie in de eerste plaats moet bijdragen aan het balanceren van hun economische belangen met ecologische en sociale aspecten”, gaat Philip Dooms verder. “Wanneer je als onderneming in een ESG-traject stapt, wil je gericht gaan werken op acties. Dat gaat over doelbewuste veranderingen in een strategische benadering om duurzame meerwaarde op lange termijn te waarborgen. Duurzaamheid is dan een motivatie om jouw bedrijf naar een hoger niveau te tillen en geen ‘moetivatie’. 

“Vanuit een rationeel standpunt zijn er onmiskenbaar ecologische en sociale aspecten en trends die elke ondernemer zou moeten aanzetten om duurzaam te denken en te handelen.” geeft Philip Dooms aan.

“Ondernemers moeten anticiperen op de toekomst en zichzelf kritische vragen durven stellen: Wat ik vandaag doe, kan ik dat morgen ook nog doen? Welke sociaal-maatschappelijke trends en ecologische factoren zullen mijn diensten en producten beïnvloeden? Wat zal de economische weerbaarheid en waarde van mijn onderneming bepalen? Hoe kijkt de maatschappij naar mijn onderneming?” 

“Veel ondernemers onderschatten hoe belangrijk deze verdiepende vragen en anticiperende houding zijn voor de strategie van hun bedrijf. Wanneer we een ESG-traject starten, zijn we niet alleen bezig met people en planet, maar ook met profit. Want hoe duurzaam je bent, zal ook de competitiviteit en de financiële weerbaarheid van jouw bedrijf op lange termijn bepalen”, verklaart Philip Dooms verder. “Daarom is het goed om naar de Europese regelgeving te kijken als een toekomstgerichte stresstest. Een strategisch denkkader waarmee je de zwaktes en sterktes van jouw onderneming kan inschatten. Op die manier is duurzaamheid rechtstreeks verbonden met het succes van jouw bedrijf.”

“Het principe van dubbele materialiteit binnen de nieuwe Europese regelgeving is een doeltreffende en dankbare benadering om de wisselwerking tussen duurzaamheid en de economische leefbaarheid van een onderneming in kaart te brengen. Het analyseert de risico’s waarop men best anticipeert en het identificeert versterkende opportuniteiten. Bovendien kijkt het naar de financiële weerslag van ESG-thema’s op een onderneming. Een goed begeleide materialiteitanalyse is maatwerk en zal bepalen welke duurzaamheidsfactoren echt relevant zijn voor de toekomst van je onderneming”, zegt Philip Dooms. 

Mijn voornaamste tip bij deze oefening? Less is more. De kunst is om die duurzaamheidsfactoren te isoleren die echt de toekomst van je onderneming mee bepalen, factoren die echt ‘materieel’ zijn om ze vervolgens te integreren in je strategie en om te zetten in een realistisch actieplan. Ondanks de goede bedoelingen zijn het meestal niet de papieren rietjes in de refter en wellicht ook niet het paperless office die het grote verschil gaan maken, zeg ik altijd.” 

Duurzaamheid opent de deur naar hernieuwing. Je herbekijkt en herdenkt je bestaande processen en producten, waardoor je ze meer dan ooit futureproof maakt. Het is een aanleiding om geïnspireerd te worden door jouw medewerkers, klanten en leveranciers. Een goed uitgevoerde ESG-analyse zal namelijk de belangen van alle stakeholders in jouw waardeketen balanceren. Tenslotte is het ook een opportuniteit om jezelf als ondernemer beter te leren kennen en managementtunnelvisie te omzeilen.”

“Tot slot, vrijblijvende ‘feel-good-duurzaamheid’ maakt plaats voor een regelgevend kader dat duurzaamheid voortaan echt transparant moet maken. Benut dit kader om de weerbaarheid van je onderneming te waarborgen” aldus Philip Dooms.